AMSTERDAM Koffieboeren in Ethiopië verdienen op elke verkochte boon per euro net twee cent. Door de rijke tussenhandel met alle betalingen transparant te maken, moet meer geld naar de arme boeren stromen. Ze doen dit met digitaal logboek blockchain, waarop de bitcoins miljarden waard werden.
Het Amsterdamse koffiemerk Moyee Coffee, dat boeren 20% meer dan doorsnee betaalt voor de groene bonen, gaat als eerste de hele handel van pluk tot koffiebaal openleggen. Het bedrijf werkt samen met onder andere het internationale FairChain-netwerk en andere duurzame producenten.
Kopers van een latte macchiato kunnen straks, net als de boer, de koffieoogst vanaf het wassen, de verwerking en verzending over de wereld volgen via de blockchain, inclusief de prijsstijgingen door bewerking en het branden. Door deze manier zal blijken dat grote handelshuizen en een netwerk van opkopers voor de latte macchiato hoge marges eisen waarvan de boer maar bitter weinig ziet.
De blockchain werkt als een mobiel toegankelijk transparant logboek met uniek geregistreerde transacties die voor iedereen te zien zijn. Het is nog nooit gekraakt. „Blockchain laat straks iedereen zien hoe de grote koffiebranders en inkopers exorbitant veel geld verdienen aan de bonen, maar dat de verdiensten van boeren achterblijven”, zegt oprichter Guido van Staveren van Dijk van Moyee Coffee. „Wij hebben de tussenpersonen er uit gesneden. We branden ter plekke en kopen direct van de boer. De helft van de verkoopprijs is voor de boer. Belangrijk is dat er een herverdeling van de inkomsten in de hele koffieproductieketen komt.”
De koffiewereld kijkt gespannen naar het initiatief. Koffie is na ruwe olie een van de meest verhandelde producten, met voor Afrika een geschatte waarde van $100 miljard. Een directe handel tussen boer en consument via blockchain betekent dat kosten voor administratie, talloze certificatiedocumenten en transportpapieren kunnen verdwijnen. Moyee Coffee zet momenteel druk op Douwe Egberts en Nespresso om mee te doen.
De koffieblockchain is maar een van de tientallen blockchaininitiatieven die in Nederland naar boven zijn gekomen, nadat fintechbedrijfjes bewezen banken, met hun dure diensten, te kunnen passeren als tussenpersonen. Concertkaartjes worden steeds minder via dure tussenpersonen verkocht. Philips werkt aan de veilige overdracht van medische dossiers via dit netwerk. Energiebedrijven als Enexis testen het systeem om teveel verkochte zonnepanelenenergie eerlijk tussen particulieren te verhandelen.
En de Universiteit van Wageningen bekijkt voor EZ naar een blockchaincertificaat voor voedsel. Consumenten kunnen dan zien waar voedsel is geteeld, hoeveel de boer daarvoor krijgt en hoe het in de supermarkt komt. Net als Moyee Coffee denkt de Rotterdamse haven dankzij blockchain bijvoorbeeld fruit dagen eerder bij de groenteboer te krijgen door de omslachtige tussenhandel te schrappen.
Econoom Balázs Bodó (UvA), die de effecten onderzoekt van blockchain, plaatst kanttekeningen. „Het lijkt interessant tussenpersonen uit de handelsketen te halen. Maar ze voegen soms ook waarde toe. Het is niet eenvoudig. Wat als je direct via blockchain verhuurt en de huurder de boel in de fik zet? Nu kun je tussenpersoon Airbnb om hulp vragen.’’
By Dr. Martin Gramatikov, Senior Justice Sector Advisorand Georgi Chisuse, ScalatorCryptocurrencies, and its underlying blockchain technology, are everywhere today. Bitcoin’s revolutionary breakthrough provoked intensive research into the potential adoption of backend technology into a multitude of fields. Essentially, blockchain is a secure digital ledger which can record almost anything which has value – coins and financial transactions, ID documents and ownership titles, votes and shares, property and contractual rights, positive and negative reviews. It is clear that blockchain technology will transform and probably disrupt many areas of the law in the months and years to come.Based on mutual consensus between all participants and automatic authenticity checks, the decentralized blockchain technology has shown tremendous potential for building independent systems. Thus, the autonomy as well as the transparency of those systems would guarantee a broader access to justice to everyone involved.But is it going to remain a technology geared towards the needs of big business such as banks, insurance, the fintech sector and investors? Can blockchain help the billions of people who need the law for protecting their basic justice needs?Throughout the years, HiiL has asked tens of thousands of people around the world about their justice needs and experiences with access to justice. We find that worldwide, large numbers of women and men encounter legal problems that might have a legal solution. At a global level, people most often need accessible and fair justice journeys for: crime, land problems, disputes with neighbors, family problems, employment and money-related disputes. Problems around ID documents (i.e. birth, citizenship, marriage and death certificates) and welfare benefits are common among the most vulnerable groups.The answer to our question is – Yes, blockchain technology has huge promise for the justice needs of the people. Countries like Estonia, Ghana, Honduras, Ukraine, Sweden, the Indian state Andra Pradesh and Georgia already experiment with registering land titles and ownership rights using blockchain. There is a great hope that this will make land transactions more affordable, transparent and secure.In the field of family justice, there are already examples of e-marriage and marriage certificates encoded in public and private blockchains. The fields most likely to be innovated using blockchain are inheritance, dowry, and prenuptial agreements. Benefits of such innovation include smart contracts which can help women to secure and enforce their rights.Employment is about livelihood. Millions of people need protection against exploitative practices, unfair dismissal, unpaid wages and dangerous working conditions. Employment contracts and their clauses can be registered in a blockchain. Complex schemes of intermediaries can be hold accountable through transparency. Data can be exchanged with labour inspectorates and watchdogs. In Brazil, a startup called CreditDream works on decentralized blockchain applications for universal access to credit.Undoubtedly, there is a great potential for blockchain technologies to deliver just and fair solutions to millions and even billions of people who need justice. The creativity of the industry will lead the way. But there is a need for visionary leadership which steers innovation towards people’s most prevalent and pressing justice needs.
FOTO AFP
